Patron

          Adam Mickiewicz

Najwybitniejszy polski poeta urodził się 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Podczas studiów wyższych na Uniwersytecie Wileńskim działał wraz z przyjaciółmi w spiskującym Towarzystwie Filomatów, czyli miłośników wiedzy. Ich sztandarowym hasłem były słowa: ojczyzna, nauka, cnota.

Po studiach, w 1819 r., młody Mickiewicz przeprowadził się do Kowna, gdzie pracował jako nauczyciel. Tam właśnie przeżył swoją wielką, niespełnioną miłość do Maryli Wereszczakówny. Była ona narzeczoną hrabiego Wawrzyńca Puttkamera i wkrótce wyszła za niego za mąż. To właśnie Maryli poeta poświęcił kilka najpiękniejszych utworów w swojej twórczości.

 W tym samym czasie, w roku 1820, powstała Oda do młodości, manifest programowy młodego pokolenia i wyraz ścierania się światopoglądu romantycznego z oświeceniowym. Już dwa lata później wydany został pierwszy tom Poezji Mickiewicza, który zawierał m.in. Ballady i romanse, a w 1823 r. ukazała się Grażyna oraz II i IV część Dziadów. W tym samym roku nasiliły się represje wobec tajnych organizacji. Poeta został aresztowany, a po procesie, w październiku 1824, na zawsze opuścił Litwę i udał się na trwające pięć lat wygnanie w głąb Rosji. Nie był to jednak czas stracony. Mickiewicz zawarł liczne znajomości z poetami i przedstawicielami inteligencji rosyjskiej oraz zwiedził kraj. W 1825 r. wyjechał do Odessy, a stamtąd na Krym. Poetyckim plonem tej podróży był cykl Sonetów krymskich. Podczas wygnania, w 1828 r., napisał  również powieść poetycką Konrad Wallenrod.

 Mickiewicz, dzięki pomocy przyjaciół opuścił Rosję w 1829 r. i odbył romantyczną podróż po Europie. W ciągu dwóch lat udało mu się zwiedzić m.in. Berlin, Drezno, Pragę, Karlsbad, Weimar, Rzym, Wenecję, Genewę. W grudniu 1830 r. do przebywającego w Rzymie poety dotarła wiadomość o wybuchu powstania listopadowego. Mickiewicz próbował przedostać się do kraju, ale, z niejasnych powodów, to mu się nie udało. Po upadku zrywu niepodległościowego, napisał w Dreźnie III część Dziadów (1832), do dziś uważaną za najwybitniejsze dzieło polskiego romantyzmu. Powstanie tego utworu było efektem wielu gorzkich refleksji oraz wyrzutów sumienia związanych z sytuacją w kraju. Już na zawsze zaciążyły one nad życiem poety.

 Z Drezna Mickiewicz wraz z falą emigracyjną przedostał się do Paryża, gdzie ukazały się Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (XII 1832). W stolicy Francji została wydana także wielka epopeja narodowa Pan Tadeusz (1834). W tym samym roku poeta próbował zaistnieć ze swoją twórczością dramatyczną na paryskich scenach, jednak żadna z dwóch napisanych po francusku sztuk nie osiągnęła sukcesu. Szczęścia nie przyniosło mu również małżeństwo z Celiną Szymanowską. Problemy osobiste oraz finansowe sprawiły, że Mickiewicz był w coraz gorszym stanie psychicznym. W 1839 r. wyjechał do Lozanny w Szwajcarii i objął na tamtejszym uniwersytecie katedrę profesora literatury łacińskiej. Tam też powstał cykl Liryki lozańskie, ostatnie wiersze poety.

 W 1840 r. Mickiewicz wrócił do Paryża i rozpoczął cykl wykładów w Collège de France. Oprócz tego skoncentrował się na twórczości prozatorskiej i publicystycznej oraz działalności politycznej. Lata 40. to również najtrudniejszy okres w życiu poety. To wtedy znalazł się pod przemożnym wpływem Andrzeja Towiańskiego, mistyka i filozofa, podającego się za proroka nowej wiary. Mickiewicz z zaangażowaniem uczestniczył w działalności Koła Towiańczyków, za co został usunięty z Collège de France.

 W 1848 r., podczas Wiosny Ludów, mocno już zaangażowany w działalność polityczną Mickiewicz, usiłował utworzyć Legion Polski, który mógłby walczyć z zaborcami. Na wieść o wybuchu wojny krymskiej wyjechał z Paryża do Konstantynopola, gdzie zmarł 26 XI 1855r.

Kalendarium życia i twórczości

24 XII 1798 – narodziny w Zaosiu koło Nowogródka

1807 – początek nauki w szkole dominikańskiej w Nowogródku

1815-1818 – studia na Uniwersytecie Wileńskim

1819 – początek pracy jako nauczyciel w Kownie

1820 – powstanie Ody do młodości; początek pracy nad II cz. Dziadów

1821 – pisanie IV cz. Dziadów

1822 – wydanie pierwszego tomu Poezji, zawierającego m.in. Ballady i romanse

1823 – aresztowanie wraz z innymi filomatami

1824 – zesłanie w głąb Rosji

1825 – wyjazd do Odessy, podróż na Krym i do Moskwy

1826 – wydanie Sonetów Krymskich

1828 – ukazanie się Konrada Wallenroda

1829 – opuszczenie Rosji, podróż po Europie

1832 – przyjazd do Paryża, wydanie III cz. Dziadów

1834 – ślub z Celiną Szymanowską; wydanie Pana Tadeusza

1835 – narodziny pierworodnej córki, Marii

1839-1840 – wykłady w Lozannie; powstanie Liryk lozańskich

1840 – wykłady w Collège de France

1841 – pierwsze spotkanie z Andrzejem Towiańskim

1848 – Wiosna Ludów i próby utworzenia Legionu Polskiego

1852 – praca w Bibliotece Arsenału w Paryżu

26 XI 1855 – śmierć w Konstantynopolu